Elektronik Ticarette Vergi Kesintisi Oranı %1 Olarak Belirlendi.

Elektronik Ticarette Vergi Kesintisi Oranı %1 Olarak Belirlendi.

7524 Sayılı Kanun Kapsamında E-Ticaret Stopaj Vergisi Düzenlemesi

Son yıllarda dijitalleşmenin hızlanması ve elektronik ticaretin giderek büyüyen bir sektör haline gelmesi, vergi düzenlemeleri açısından bu alanın daha detaylı bir şekilde ele alınmasını zorunlu kılmıştır. Türkiye’de e-ticaretin hızla büyümesi ve bu alandaki ekonomik faaliyetlerin artması, sektöre yönelik kapsamlı düzenlemelerin yapılmasına zemin hazırlamıştır. Bu bağlamda, 02 Ağustos 2024 tarihinde 32620 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7524 Sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, e-ticaret sektörüne yönelik stopaj vergisi düzenlemesini de içermektedir. Kanun, 01 Ocak 2025 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanacak olup e-ticaret gelirleri üzerinden vergi kesintisi yapılmasını öngörmektedir. 

Düzenlemeye göre, e-ticaret platformları, satıcılara ödeme yaparken doğrudan stopaj vergisi kesintisi yapacak. Düzenlemenin amacının vergi kaçağını önlemek kadar, verginin kısa yoldan ve hızlıca ödenmesinin sağlanması olduğu düşünülüyor.

Vergi matrahı, e-ticaret sitesinde satılan ürünün “KDV hariç brüt satış fiyatı” olacak. Vergi kesintisi oranı ise cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek.

1. E-ticaret Stopaj Vergisinin Amacı ve Kapsamı

E-ticaret platformlarına getirilecek olan stopaj vergisi, platformlar üzerinden gerçekleştirilen satışlardan elde edilen gelirlerden belirli oranlarda vergi kesintisi yapılmasını zorunlu kılan bir düzenlemedir. Bu düzenlemenin temel amacı, kayıt dışı ekonomiyi engellemek, kamu gelirlerini artırmak ve e-ticaret sektöründe adil bir rekabet ortamı oluşturmaktır. Özellikle Türkiye'de e-ticaret sektörünün büyüme hızının oldukça yüksek olması, bu sektörden daha etkin bir şekilde vergi tahsil edilmesi ihtiyacını doğurmuştur. E-ticaret platformları, genellikle satıcılar adına tahsilat yaptığı ve bu gelirleri satıcılara aktardığı için stopaj vergisi, satıcıların gelirleri üzerinden platformlar tarafından doğrudan kesilecektir. Vergi kesintisinin kapsamı ve oranları cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek olup stopaj oranlarının şirketlerin türüne ve kapsamına göre %15 ile %25 arasında olması öngörülmekteydi. Ancak 22/12/2024 tarihli ve 32760 sayılı Resmi Gazete yayımlanan “9284 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı” ile elektronik ticarette stopaj oranı %1 olarak belirlendi.

2. Düzenlemenin Hukuki Çerçevesi

7524 Sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesinde önemli değişiklikler yapılmıştır. Bu değişikliklerle, özellikle elektronik ticaret alanındaki faaliyetlerden elde edilen gelirlerin daha etkin bir şekilde vergilendirilmesi hedeflenmiştir. Yapılan değişiklikle, 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında faaliyet gösteren aracı hizmet sağlayıcılarının ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, hizmet sağlayıcılara yaptıkları ödemeler stopaj vergisi kapsamına alınmıştır. Bu kapsamda, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94. Maddesinin 1. fıkrasına aşağıdaki bentler eklenmiştir:

1. “19. 23/10/2014 tarihli ve 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre aracı hizmet sağlayıcılarının ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, mezkûr Kanun kapsamındaki faaliyetleri dolayısıyla hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yaptıkları ödemelerden,

2. 20. Cumhurbaşkanınca belirlenen sektörler veya faaliyet konularına ilişkin mal ve hizmet alımlarına yönelik yapılan ödemelerden,”

Ayrıca aynı maddenin 8. fıkrasında da değişiklik yapılarak “Farklı oranlar tespit edilmek suretiyle de kullanılabilir.” ibaresinden önce gelmek üzere aşağıdaki paragraf eklenmiştir:

“– (19) ve (20) numaralı bentler kapsamındaki vergi kesintisine tabi ödemeler için faaliyet konuları, ödeme türleri, sektörler, iş grupları ve iş nevileri itibarıyla ayrı ayrı veya birlikte,” paragrafı eklenerek yapılacak vergi kesintisini belirlemek için cumhurbaşkanı yetkilendirilmiştir.

Bu değişiklikler ile aracı hizmet sağlayıcılarının, e-ticaret platformları üzerinden gerçekleştirilen tüm ödemelerde gelir vergisi tevkifatı yapması zorunlu hale gelmiştir. Böylece, e-ticaret işlemlerinden elde edilen gelirlerin vergiye tabi tutulması sağlanmıştır. Ayrıca cumhurbaşkanına, farklı sektörler veya ödeme türleri için ayrı tevkifat oranları belirleme yetkisi verilmiştir.

7524 sayılı Kanun ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 257. maddesi de değiştirilmiştir. Bu değişiklikle birlikte elektronik ticaret, internet ve dijital ortamlar üzerinden gerçekleşen tüm ticari faaliyetler kapsam altına alınmıştır. Aracı hizmet sağlayıcılar, sosyal ağ sağlayıcıları, içerik sağlayıcılar ve yer sağlayıcılar, ekonomik ve ticari faaliyetlere ilişkin bilgileri düzenli olarak beyan etmekle yükümlü kılınmıştır. Bu değişiklikler, dijital ekonomide gerçekleşen işlemlerin daha etkin bir şekilde izlenmesini sağlamak ve kayıt dışı ekonomiyi önlemek amacı taşımaktadır.

3.  Potansiyel Sonuçlar ve Riskler

E-ticaret sektöründe faaliyet gösteren küçük işletmeler ve KOBİ’ler genellikle düşük kâr marjlarıyla çalışmaktadır. 22/12/2024 tarihli ve 32760 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “9284 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı” ile elektronik ticarette stopaj oranının %1 olarak belirlenmesi, bu işletmelerin kâr oranları üzerindeki olumsuz etkileri önemli ölçüde azaltmıştır. Önceki düzenlemelerde %15 ila %25 arasında uygulanması planlanan stopaj oranlarının, küçük ölçekli işletmelerin e-ticaret platformlarından çekilmesine ve kayıt dışı ticarete yönelmesine yol açma riski bulunuyordu. Ancak, %1 oranındaki yeni düzenleme, sektörün büyümesini ve kayıtlı ekonomiyi destekleme potansiyeline sahiptir.

E-ticaret platformları, vergi kesintisini doğrudan tahsil etmek ve devlete aktarmakla yükümlü olacaktır. Bu durum, platformların operasyonel maliyetlerini artırabilir ve ek teknolojik altyapı yatırımları gerektirebilir.

Stopaj vergisi ve platform komisyonlarının ürün fiyatlarına yansıtılması beklenmektedir. Bu durum, tüketici fiyatlarının yükselmesine ve dolaylı olarak enflasyonun artmasına yol açabilir. Ayrıca, fiyat artışları, özellikle dar gelirli tüketiciler üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.

Düzenleme, kayıtlı çalışan işletmelerle kayıt dışı ticaret yapanlar arasındaki haksız rekabeti önlemeyi hedeflese de, stopaj vergisinin orantısız etkileri nedeniyle sektörde yeni bir rekabet sorunu doğabilir. Küçük ölçekli işletmelerin büyük platformlar karşısında zayıflaması, piyasa yapısında dengesizliklere yol açabilir.

4. Sonuç ve Değerlendirme

7524 Sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile getirilen e-ticaret stopaj vergisi düzenlemesi, kayıt dışı ticaretle mücadele ve kamu gelirlerini artırma açısından önemli bir adımdır. Ancak, bu düzenlemenin etkilerinin dengeli bir şekilde değerlendirilmesi gerekmektedir. Düzenlemenin uygulanabilirliği ve olası yan etkileri dikkatle izlenmeli, sektörün sürdürülebilir büyümesi için daha esnek politikalar benimsenmelidir.